Bạn hãy quan sát các siêu thị tại TP HCM và thử xác định các khủng hoảng có thể có tại một siêu thị nào đó và đề xuất cách giải quyết chúng

viên luôn đi làm với ý thức trách nhiệm cao: Họ ý thức được rằng mỗi ngày lao động của họ đã đóng góp không chỉ cho họ, cho công ty họ mà còn cho sự phát triển của xã hội. Giáo dục để tạo ra sự tin tưởng lẫn nhau: Các nhân viên làm việc với nhau trên tinh thần hợp tác và thân thiện, với sếp là sự tôn trọng giữa nhân viên cấp trên và cấp dưới. Bên cạnh đó, cần phải xây dựng đề án quản lý nhân sự phù hợp, có hiệu quả, nhà quản lý nhà hàng cần tuân thủ những mục tiêu như Công bằng, khi áp dụng bất kỳ chính sách nào bạn cần phải tìm hiểu xem liệu chúng có phù hợp với nhân viên hay không? Đảm bảo tiền lương, thưởng, thủ tục trả lương và môi trường làm việc phù hợp với tiêu chuẩn luật pháp đưa ra? Biết cách khuyến khích nhân viên, khi nhân viên nào đó có đóng góp đặc biệt cho công ty cần có chế độ khen và thưởng phù hợp. Cần tìm ra liệu điều gì sẽ thúc đẩy các nhân viên làm việc nhiệt tình và có trách nhiệm. Đôi khi bạn nên tổ chức cho mọi người một buổi tiệc nhỏ, hay các giải đấu thể thao để giúp giảm bớt căng thẳng và mọi người có cơ hội trò chuyện, chơi với nhau nhiều hơn từ đó nảy sinh ra các tình cảm mang tính tích cực, khiến các nhân viên hiểu ý nhau hơn, hay chí ít cũng khiến nhân viên xích lại gần nhau.  Khủng hoảng hiện tượng cái chết bất ngờ. Cụm từ “rắn mất đầu” là hình ảnh dễ hiểu, ngắn gọn và xúc tích nhất để nói đến khủng hoảng loại này khi người quản lý, lãnh đạo, nhân viên trụ cột đột ngột qua đời để lại những dự án gian giở, một khối công việc khổng lồ mà hiếm có ai có thể thay thế được và thay thế kịp lúc khi mà tổ chức đang đứng trên bờ vực phá sản do khủng hoảng. Khi đối mặt với nó, tổ chức doanh nghiệp siêu thị thường vẫn còn phần “thân rắn” để hoạt động như nhân viên, cơ sở vật chất; ban đầu vẫn còn sức để duy trì hoạt động nhờ vào nguyên tắc quán tính, theo đó mọi vật đều có: • Xu hướng giữ nguyên trạng thái đứng yên, • Xu hướng giữ nguyên trạng thái chuyển động thẳng đều, trong một khoảng thời gian nhất định nào đó khi không có ngoại lực tác động vào chúng. Và nguyên tắc này nói lên tình hình bình yên của một doanh nghiệp trước khi rơi vào tình trạng khủng hoảng nếu mất đi những vị trí “đầu tàu”. Chỉ trong một thời gian ngắn nếu tổ chức không tìm được “cái đầu mới” thay thế thì e rằng sự tồn tại của doanh nghiệp siêu thị đó khó được kéo dài và sẽ sớm rời bỏ “vũ đài thị trường” kéo theo sau là một lượng lớn công nhân viên thất nghiệp rồi đây sẽ sớm trở thành gánh nặng mà xã hội phải gòng lên để nâng đỡ. 11 Như vậy, cần phải nhanh chóng tìm người thích hợp cho vị trí của quản lý, lãnh đạo đột ngột qua đời trong tổ chức để vận hành hệ thống siêu thị một cách hiểu quả. Riêng nhà quản lí thì cần phải chọn người có đủ trình độ, năng lực mới có thể quản lí hệ thống một cách có hiệu quả được, đưa tổ chức trở lại quỹ đạo của mình. Phải chuẩn bị sẵn đề án nhân sự dự phòng. Đồng thời, biện pháp trước hết là tăng cường chăm sóc sức khỏe cho nhân viên, phải chia nhỏ rủi ro bằng cách hạn chế tập trung 1 nhiệm vụ quan trọng vào duy chỉ 1 vị trí nhất định. Cần phải tiến hành giáo dục thường xuyên và tuyển dụng đào tạo dự phòng để tạo ra những nhân sự dự phòng cần thiết cho tổ chức.  Khủng hoảng do những tin đồn, bịa đặt, vu khống. Các doanh nghiệp siêu thị trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và trên địa bàn cả nước nói chung, phần lớn đều chịu ảnh hưởng từ các tin đồn, những lời phàn nàn vô căn cứ và hệ quả của nó thì các doanh nghiệp siêu thị phải gánh chịu nếu nhẹ chỉ ảnh hưởng đến một lô hàng nào đó còn nếu nặng thị uy tín, danh dự, và hệ thống siêu thị đó sẽ rơi vào khủng hoảng, bế tắt. Dưới đây là các ví dụ về tin đồn mà các siêu thị trên địa bàn cả nước đã phải gồng mình lên gánh chịu. Đó là nội dung tin đồn về việc siêu thị Co.op Mart (Tuy Hòa, Phú Yên) xuất hiện ma đi mua đồ trong thời gian gần đây. Nhiều người đã thêu dệt thêm nhiều tình tiết li kì xung quanh tin đồn này. Họ truyền tai nhau rằng, một cô gái đến Siêu thị Co.op Mart Tuy Hòa mua hàng, trả tiền mặt, rồi đề nghị nhân viên phục vụ đưa hàng đến nhà riêng. Khi nhân viên đưa hàng tới đúng địa chỉ, thì chủ nhân căn hộ này từ chối nhận hàng vì lý do không hề mua số hàng này ở siêu thị. Nhân viên đưa ra tờ hóa đơn, thì gia chủ mới hoảng hốt khi thấy tên người mua hàng là cô con gái của họ đã chết trước đó vài tháng. Nhân viên vội vã chở hàng về lại siêu thị để kiểm tra thì mới phát hiện số tiền cô gái nọ đã trả tại quầy kiểm hàng, thu ngân đều là tiền ngân hàng… địa phủ. Rùng rợn hơn, câu chuyện “ma đi siêu thị” còn được giải thích là do siêu thị Co.op Mart Tuy Hòa xây dựng trên diện tích đất của Bệnh viện Đa khoa TP Tuy Hòa trước đây, nên có lắm oan hồn. Việc cháu Trần Công Nhật (3 tuổi, trú ở khu phố Liên Trì, phường 9) tử nạn khi tường rào sắt di động của siêu thị đổ ngã cũng là do các oan hồn ấy.6 6http://www.baomoi.com/Thuc-hu-tin-don-ma-di-sieu-thi/141/4167450.epi 12 Cũng trên nội dung bài báo đó, Ông Nguyễn Hữu Đại, Giám đốc siêu thị cho biết, những tin đồn ấy hoàn toàn nhảm nhí. Những người loan tin khi bị hỏi địa chỉ cụ thể mà “ma” đã đề nghị nhân viên siêu thị đưa hàng tận nơi, thì họ không thể chỉ được. Nhân viên thu ngân của siêu thị cũng được tập huấn nghiệp vụ, phương pháp kiểm tra phát hiện tiền giả bằng máy, bằng cảm quan. Mặt khác, bên cạnh đội ngũ bảo vệ khép kín, còn có hệ thống giám sát bằng camera… nên khách hàng không thể nào thanh toán bằng tiền giả. Gần đây, dư luận ở Nghệ An xôn xao với những câu chuyện ma quái đang diễn ra tại siêu thị Metro Vinh, đóng tại địa bàn phường Bến Thủy. Rất nhiều khách hàng vì sợ hãi không dám đến, trong khi nhân viên của siêu thị này thì lần lượt ra đi vì hoang mang, lo sợ. Siêu thị Metro Vinh chính thức đi vào hoạt động từ tháng 9/2011 và trở thành một trong những trung tâm bán buôn lớn nhất khu vực Bắc miền Trung. Thế nhưng, chỉ sau 1 tháng hoạt động, tại siêu thị này bắt đầu xuất hiện những câu chuyện ma quái, gây xôn xao.Đầu tiên là việc một bảo vệ tên là Tuấn thường xuyên trông thấy người và âm thanh lạ từ bãi rau muống ở gần siêu thị.Một số nhân viên cho biết, anh Tuấn thường xuyên bị “ma đè” nên tinh thần rất hoảng loạn. Sau đó không lâu, cả siêu thị thực sự hoang mang với một video clip dài 7 phút ghi lại vầng sáng lạ, hình hài quái dị, được cho là ma.7 Có thể, đây là nguyên nhân mà người ta đồn rằng, siêu thị Metro Vinh có ma dù thực tế vẫn chưa ai được tận mắt nhìn thấy “hình hài ma quỷ” đó như thế nào. Tuy nhiên, có một thực tế là tin đồn trên khiến cho nhiều nhân viên cảm thấy hoang mang, lo lắng. Hiện tại, siêu thị trên toàn quốc nói chung và hệ thống siêu thị trong phạm vi thành phố Hồ Chí Minh nói riêng đang đau đầu là tin đồn các thương nhân Trung quốc mua đỉa của Việt nam khiến cho đỉa trên các cánh đồng của Việt nam suýt bị “tuyệt chủng” sau đó chế biến lại và cho vào trong các thực phẩm sữa, bim bim,… và bán lại cho các doanh nghiệp Việt nam... rõ ràng là sự bôi nhọ doanh nghiệp, gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, hoang mang cho người tiêu dùng khiến việc tiêu thụ hàng hóa trở nên khó khăn. Theo đó, thì việc tiêu thụ các mặt hàng sữa của các hãng sữa có tiếng ở Việt như Vinamilk, Cô gái Hà Lan...cũng bị ảnh hưởng theo tin đồn này. 7http://chuaphuclam.com/index.php?/xa-hoi/xem-camera-tu-dong-cua-sieu-thi-vinh-ghi-duoc-hinh-bong-ma-dangdi-chuyen.html 13 Vậy các tin đồn thất thiệt gây hại cho danh tiếng của doanh nghiệp siêu thị và làm tâm lý người tiêu dùng lo ngại khiến cho lượng hàng hóa bán ra bị giảm sút đáng kể. Doanh nghiệp siêu thị nên có các động thái rõ ràng và dứt khoát để đối phó với các tình trạng tin đồn gây tiêu cực trên: Các doanh nghiệp khi xảy ra tin đồn thất thiệt, điều đầu tiên là phải "bình tĩnh" để tìm ra nguyên nhân của tin đồn, đánh giá mức độ có thể tác động bởi tin đồn. Cũng cần lưu ý rằng: Doanh nghiệp không nên buông xuôi, không nên bỏ mặc mà phải đối đầu với tin đồn. Đặc biệt, người đứng đầu doanh nghiệp hoặc người hiểu sâu sắc nhất về nguyên nhân của tin đồn phải đứng ra trấn an dư luận, tìm các căn cứ và cơ sở pháp lý khẳng định tin đồn đó là không đúng. Các “nạn nhân” của tin đồn không giao việc phát ngôn, xử lý khủng hoảng cho người không hiểu sâu sắc bản chất và nguyên nhân của sự cố. “Tốt nhất là người lãnh đạo cao nhất của doanh nghiệp nên trực tiếp xử lý, tuyệt đối không được né tránh. Tuy nhiên, để mọi việc được giải quyết ổn thỏa, người xử lý cần được trang bị kiến thức và kỹ năng xử lý khủng hoảng, có như vậy, họ mới có thể tự tin trả lời trước công chúng và dư luận” Sau đây là các bước giải quyết khủng hoảng do tin đồn gây nên đã được đúc kết lại từ các chuyên gia kinh tế. “Bước 1: Tích cực vận động báo giới để tách vấn đề ra khỏi thương hiệu của sản phẩm, coi sự việc là vấn đề chung của ngành (Giả sử: máy điện thoại Nokia lỗi ăng ten thì ta coi việc lỗi ăng ten là sự cố chung của các hãng không chỉ riêng Nokia). Một ví dụ điển hình như năm 2010, Apple bị “dính” scandal lỗi ăng ten, Steve Job đã công khai trình chiếu video nói về sản phẩm của Samsung, HTC, RIM và sau đó, "quả táo" tiếp tục đăng clip trên YouTube về Nokia N97 Mini cũng bị mất sóng khi cầm trên tay. Trước đó, Apple còn mang luôn đứa "con cưng" hơn 1 năm tuổi iPhone 3GS vào trong vụ dính lỗi này nhằm chứng tỏ: tất cả các smartphone trên thị trường đều có điểm nhạy cảm. Bước 2: Các doanh nghiệp cần sử dụng quảng cáo, lên tiếng yêu cầu công luận chờ đợi tiếng nói khách quan của các cơ quan có thẩm quyền. 14 Bước 3: Tổ chức họp báo để những bên có trách nhiệm lên tiếng làm sáng tỏ sự việc. Bước 4: Sử dụng quảng cáo để khuếch đại các kết quả của cuộc họp báo. Bước 5: Đưa tiếng nói của cơ quan có thẩm quyền cao nhất (ví dụ: Với ngành hàng thực phẩm thì Cục Vệ sinh An toàn Thực phẩm) để trấn an dư luận”. Việc xử lý khủng hoảng là vô cùng quan trọng đối với doanh nghiệp, bởi tin đồn dù đến từ các thông tin chính thức hay không chính thức thì đều gây ra nguy hiểm cho doanh nghiệp với những mức độ khác nhau. Khi xảy ra tin đồn hoặc khủng hoảng truyền thông, nếu không biết cách xử lý, hoặc xử lý mà không có hiệu quả thì thương hiệu đó sẽ có nguy cơ bị tẩy chay, coi như không tồn tại. Theo đó, các doanh nghiệp “nạn nhân” có thể sẽ phá sản hoặc giải thể, mọi nỗ lực nhiều năm coi như kết thúc. Trên đây là một số khủng hoảng mà các hệ thống siêu thị tại thành phố Hồ Chí Minh có thể gặp phải trong quá trình vận hành. Ngoài những biện pháp giải quyết, khắc phục hoặc hạn chế khủng hoảng xảy ra đã đề cập ở trên, quan trọng hơn hết siêu thị phải lưu ý đến việc “Quản trị khủng hoảng”, phải xử lý tốt những việc cần làm trước, trong và sau khủng hoảng. Trước khi khủng hoảng xảy ra, nhà quản trị của siêu thị phải xác định được rằng bất cứ lúc nào khủng hoảng cũng có thể xảy đến với siêu thị, và mỗi tình huống lại xảy ra không hề giống nhau hoặc giống hoàn toàn với một tình huống nào khác. Khi bắt đầu kinh doanh, không ai muốn mình phải chuẩn bị trước cho việc đón nhận khủng hoảng xảy ra, nhưng sự thật việc chuẩn bị này không bao giờ là thừa. Thiết thấy việc siêu thị phải thiết lập cho mình một ban quản trị khủng hoảng là điều cần thiết, ban này sẽ gồm những người có chuyên môn cao, kiến thức sâu rộng và một tầm nhìn chiến lược như: nhà quản lý của siêu thị, luật sư, trưởng bộ phận quảng cáo, marketing, quản lý nhân sự, những người có nhiều kinh nhiệm trong việc hoạt động ngành này…Ban quản trị này quản trị khủng hoảng qua các bước sau: - Dự báo, nhận diện và chuẩn bị cho khủng hoảng: đòi hỏi ban quản trị phải theo dõi sâu đến môi trường, theo dõi các thông tin truyền thông, nghiên cứu dư luận….để có thể nắm bắt được tình hình thị trường hàng tiêu dùng cũng như xu 15 thế phát triển của ngành, những kì vọng của khách. Các vấn đề cần sớm được nhận diện thi chúng chỉ mới manh nha xuất hiện. Thiêt lập thứ tự ưu tiên giữa các vấn đề đã nhận diện được ở giai đoạn trước. Phân tích, dự báo khả năng sảy ra của khủng hoảng, khả năng đối phó của doanh nghiệp siêu thị, hậu quả có thể xảy đến cho siêu thị sau khủng hoảng… - Chiến lược xử lý khủng hoảng: có chiến lược cụ thể cho các kế hoạch hành động. Phác thảo được những gì siêu thị cần làm để tránh được khủng hoảng hoặc giảm thiểu tối đa rủi ro do khủng hoảng mang lại. - Thực thi: triển khai các kế hoạch, dự định đã tính toán. - Đánh giá: sau khi trải qua một cuộc khủng hoảng, chính là lúc mà nhà quản lý siêu thị phải nhìn nhận lại xem mình đã làm được gì, ưu nhược điểm của giải pháp được áp dụng. Từ đó đưa ra những bài học kinh nghiêm về sau. Đồng thời kiện toàn hơn bộ máy quản trị khủng hoảng mà siêu thịđang có. - Sau khi khủng hoảng xảy ra, điều quan trọng là siêu thị phải quay trở lại tiếp tục hoạt động nếu còn có thể, xây dựng, gìn giữ thương hiệu cho hệ thống siêu thị. Nhà quản lý phải tự mình vươn lên khỏi hoàn cảnh khó khăn và xốc lại tinh thần làm việc, tinh thần phấn đấu, xây dựng của nhân viên trong siêu thị. - Dự báo trước các khủng hoảng để có biện pháp phòng tránh và khác phục kịp thời cùng với việc thích nghi và biến khủng hoảng thành cơ hội đề phát triển và duy trì phát triển. KẾT LUẬN: Richard S.Sloma đã từng nói: “Việc kiểm soát trong quản lí kinh tế cũng tựa như sinh tố. Muốn khỏe mạnh bạn phải dùng một liều lượng nào đó mỗi ngày” 8. Từ việc xem kiểm soát trong quản lí kinh tế cũng tựa như sinh tố, mà sinh tố là một loại thức uống bổ dưỡng có ích cho sức khỏe của con người, nói đến đây chúng ta càng thấy rõ hơn tầm quan trọng của kiểm soát. Khi dùng sinh tố đúng liều lượng mỗi ngày thì bạn sẽ thấy mình khỏe mạnh hơn, chính xác nó có tác dụng kiểm soát khả năng điều tiết cơ thể, điều chỉnh các rối loạn bên trong… Do vậy, doanh nghiệp muốn hoạt động có hiệu quả và phát huy mọi tiềm lực thì doanh nghiệp phải đặt chức năng kiểm soát lên trên hết. Hy vọng qua bài nghiên cứu này của nhóm, Thầy và các bạn sẽ tìm thấy được những thông tin tham khảo bổ ích cho quá trình học tập và làm việc của mình. Do nhiều hạn chế khác nhau nên trong quá trình làm bài không tránh khỏi 8 “Lời vàng cho các nhà kinh doanh”- Nhà xuất bản trẻ năm 1994 16