Đánh giá kết quả phục hồi tổn thương thân răng bằng Inlay sứ E.maxpress cho nhóm răng sau

11 Bng 1.4. Phõn loi ca Graham J. Mount v W.R.Hume (M úc 1996) V trớ l sõu V trớ 1: H, rónh, trong, ngoi V trớ 2: Mt tip giỏp gn xa V trớ 3: C rng Kớch thc l sõu Mc 0 Mc 2 Mc 1 ti thiu, Rng, sõu, trung bỡnh chm sõu, phn ng sõu men phc hi cũn li v ng bng bụi gel dy bo nụng Fluoride v tu Mc 3 Lan rng, sõu ng sõu, phn ng cũn li khụng dy bo v tu 10 11 12 13 20 21 22 23 30 31 32 33 u im ca phõn loi mi: - H thng phõn loi n gin, d nhp s liu vo mỏy tớnh - D liu ghi nhn c v tn thng sõu rng cho bit kớch thc giai on sm nht. - Nhng d liu ghi nhn cho thy s tng dn tớnh phc tp ca k thut liờn quan ti phc hi tn thng sõu rng. - Nhng d liu ghi nhn c phỏc ho kiu c thự ca xoang trỏm. - Phõn loi ny khuyn khớch s dng k thut can thip ti thiu S kt hp phõn loi v v trớ v kớch thc tn thng a ra nhng ch nh x trớ trờn lõm sng [10]. 12 1.2.3. Phõn loi l hn da theo phõn loi l sõu ca Black Bng 1.5: Phõn loi l hn theo Hess (Da trờn phõn loi ca Black) [70] Loi l sõu theo Black Loi I L hn n gin (rng hm (l hn mt mt ln, hm rng) L hn kt hp nh) (l hn liờn kt nhiu mt) Loi II L hn n gin (Rng hm ln, hm L hn phc hp IIA nh) L hn phc hp IIB L hn phc hp IIC Loi III L hn n gin (Rng ca, (L hn mt mt) rng nanh) L hn phc hp (L hn 2 hoc nhiu mt) Loi IV L hn n gin (Rng ca, L hn phc hp rng nanh) Loi V (C rng) L hn n gin L hn phc hp Loi l hn - L hn mt nhai - L hn mt ngoi - L hn mt trong - L hn mt nhai liờn kt vi mt ngoi. - L hn mt nhai liờn kt vi mt trong. - L hn mt nhai cú 1 hay 2 thnh trong, ngoi yu cn phỏ b - L hn mt gn hoc mt xa (khụng cú rng bờn cnh) - L hn mt gn hoc mt xa (cũn rng bờn cnh, to l hn t trờn xung). - Loi II m thnh trong hoc ngoi b sõu phỏ hu - Loi II m c thnh trong v thnh ngoi b sõu phỏ hu. - Lm chp 3/4 hay ton phn - L hn mt bờn rng ca hoc rng nanh, khụng cú rng tip giỏp. - L hn 3 mt liờn tc, mt ngoi mt bờn mt trong. - L hn phc hp cn lm chp 3/4 hay ton phn - L hn mt bờn v rỡa cn - L hn mt bờn liờn tc vi mt trong hoc ngoi kốm phỏ hu rỡa cn. - L hn phc hp cn lm chp 3/4, chp ton phn hoc cm tr - L hn c rng mt mt rng - L hn c rng nhiu mt rng 1.2.4. Tỡnh hỡnh sõu rng v nhu cu trỏm phc hi rng sõu nc ta 13 Theo cỏc cuc iu tra sc kho rng ming ton quc ln I (1989) , ln II (1999) v iu tra c bn (2002) ca Trn vn Trng v cng s thỡ t l sõu rng trong cng ng rt cao: >50% tr em v nhõn dõn b sõu rng [24] ,c th: - T l sõu rng sa cao, cú 85% tr em 6-8 tui b sõu rng sa, trung bỡnh mi em cú 5,4 rng b sõu. - T l sõu rng vnh vin gia tng theo tui: lờn ti 69% la tui 15-17. - S rng vnh vin sõu trung bỡnh mt cỏ th tng t 0,48 rng nhúm 6-8 tui lờn 2,4 rng tr em nhúm 15-17 tui. - Tỡnh trng sõu rng ngi ln gia tng theo tui, t mc trung bỡnh cú 3,29 rng sõu la tui 18-34 tng lờn 8,93 rng sõu/mt ngi la tui t 45 tr lờn [23]. - T l sõu rng cng gia tng t 75,2% nhúm tui tr hn lờn ti 89,7%. - i sng kinh t cng cao, thay i cỏch n ung nh gim cht x, tng lng ng, bỏnh ko lm t l sõu rng ngy cng cao hn, vớ d: t l sõu rng la tui 35-44 t 72,7% (1989) tng lờn 83,2% (1999): T l sõu rng la tui 15 tng t 60,3% (1989) lờn 67,6% (1999). T l sõu rng la tui 15 tng t 60,3% (1989) lờn 67,6% (1999). T l sõu rng cao nờn nhu cu iu tr phc hi cỏc rng sõu ngy cng ln. Nh cú cụng tỏc tuyờn truyn, giỏo dc v phũng bnh rng ming nờn nhn thc ca nhõn dõn v vic cn thit phi iu tr rng sõu sm cng c nõng cao. Bờn cnh yờu cu phc hi li chc nng, trỏnh bin chng cũn cú mt yờu cu cao khụng kộm l phc hi li c v thm m. 14 1.3. Mũn rng Mũn rng l s tn thng b mt rng m khụng phi do sõu rng hay bi chn thng. S mũn rng bt bỡnh thng cú th gõy nh hng n men, ng v ty rng. Mũn rng c phõn ra nhiu loi v do nhiu nguyờn nhõn khỏc nhau. Nghiờn cu ny cp mũn nhúm rng sau, nguyờn nhõn do c mũn ti ch, thng do tip xỳc gia rng vi rng gia hai hm cú th l mũn rng do n nhai hoc do thói quen nh tt nghin rng, thói quen cn sit hai hm [26]. Khi rng b xoi mũn, mụ rng mm i khin rng d b bũn do c xỏt, cú th vỡ nghin rng hoc do s mi mũn ca bn chi ỏnh rng quỏ cng kt hp vi kem ỏnh rng cú cha cht ty trng. Sang thng xoi mũn rng l nhng sang thng hỡnh chộn trờn nh mỳi, b cn v b bờn hoc nhng sang thng nụng c rng, khụng cú s c xỏt hay mi mũn. S mũn ca phn men mt khoỏng nhng v trớ tng tỏc rng rng gõy ra cỏc din mũn trờn nhng rng i din. S mt khoỏng trờn men v ng c rng cú th thay i mt cỏch vt lý do mi mũn v tr thnh nhng sang thng rónh. Nhng sang thng ny phỏt trin thnh sang thng dng chờm do s tng tỏc liờn tc gia s xoi mũn v mi mũn, biu hin l nhng din rng ng ng x hoỏ c to thnh do phn ng vi kớch thớch, nh hng n ng sng v gõy quỏ cm vi s thay i nhit v va chm [25] [50] [69]. 15 nh 1.2. Hỡnh nh mũn rng 1.4. Mt s vt liu phc hi tn thng thõn rng. Trong quỏ trỡnh phỏt trin ca ngnh Rng Hm Mt, nm 1728 l nm ỏnh du mc phỏt trin, Fauchard trỡnh by mt s phng phỏp iu tr v vt liu phc hỡnh rng. Amalgam bt u c s dng t gia th k XIX v c s dng rng rói khi Black cụng b cỏc cụng trỡnh nghiờn cu ca ụng v Amalgam vo nm 1985. n cui th k XX cỏc vt liu khỏc nh ciment, nha phc hp, s c ci thin ỏng k. n cui th k XX k thut hn kt dớnh nh Glass ionomer, Composite c gii thiu v ngy cng hon thin, c ỏp dng ngy cng rng rói. Xi mng l loi vt liu cú sc chng c hc tng i yu v l loi dn nhit kộm. Tt c cỏc loi xi mng hn rng u c cung cp di dng 16 bt v nc m khi trn ln s cho mt bt do trc khi ụng cng. Mt s vt liu nh: - Xi mng km phosphate. - Xi mng Silicat - Xi mng Cacboxylat. - Amalgam [7], [16]. - Glass Ionomer Ciment (GIC) [28] - Vt liu s. - Hp kim nha khoa. - Composite (Vt liu c s dng ph bin hin nay) õy l cht hn ó c s dng ph bin cỏc nc phỏt trin t thp k 80, Vit Nam t gia thp k 90. Composite v k thut hn Composite ngy cng c ci thin v phỏt trin, ỏp ng yờu cu tỏi to li mụ rng b tn thng. * Vt liu lm Inlay: - Trc õy Inlay thng c ỳc t kim loi, ngi ta hay dựng vng, thộp Sau ny, Inlay cũn c lm t composit. õy l nhng composit th h sau chuyờn dựng cho rng v labo, nhng composit ó c ci tin ny cú nhng tớnh cht lý hc tt, ỏp ng c nhng yờu cu ca k thut Inlay, tuy nhiờn vn cũn hn ch bi s co ngút sau khi trựng hp. - Sau ny, khc phc nhc im ú, s l vt liu lm Inlay c a chung v ngy cng ph bin rng rói. 1.5. Mt s yu t liờn quan n phc hi 1.5.1. Nhy cm ngay sau iu tr - Ngay sau khi gn inlay trờn cỏc rng c bo tn tu, bnh nhõn cú th xut hin cm giỏc au. Cm giỏc ny cú th dai dng hoc khụng liờn tc vi nhiu mc khỏc nhau v ụi khi cú th xut hin mun (vi ngy hay vi